Współczesna fizjoterapia, nadążając za stale i systematycznie rozwijającą się szeroko pojętą medycyną, ulega zmianomi doskonali się. Powstają nowe techniki i metody, których celem jest podniesienie efektywności zabiegu, ograniczenie dolegliwości bólowych, przekonanie pacjenta do sposobów leczenia, szczególnie zachowawczego, wzbudzenie jego zaufania do terapeuty, itp. Koncepcja Briana Mulligana – cała jego metoda, na którą składa się bardzo duża ilość różnorodnych specjalistycznych technik – opiera się na wielu zasadach. Zrozumienie przez terapeutę całości metody i odpowiednie zastosowanie konkretnych technik u pacjenta wymaga ukończenia specjalistycznego szkolenia rekomendowanego przez MCTA. W dobie, kiedy następuje wyraźna „zmiana pokoleń”, a co za tym idzie młodzi terapeuci /lekarze, fizjoterapeuci/ szukają bardziej efektywnych sposobów oddziaływania na pacjenta, bezpieczeństwo zabiegu jest podstawowym kryterium w świetle odpowiedzialności prawnej. METODA Briana Mulligana z Nowej Zelandii jest specjalistyczną metodą diagnostyczno – terapeutyczną ciągle rozwijającą się wraz z postępem medycyny i rozwojem badań naukowych /istnieje specjalny fundusz na rozwój badań naukowych w tej dziedzinie/. Brian Mulligan opracował, a następnie opublikował zasady stosowania takich technik jak „NAG”, „SNAG”, „odwrotne NAG”oraz mobilizacje połączone ruchem /tzw. techniki „MWM”/ i wiele innych. Są to techniki działające bezpośrednio na stawy, a pośrednio na układ nerwowo-mięśniowy. Metoda ta, jako oryginalna sama w sobie, ma niektóre wspólne elementy z technikami wg Kaltenborna, Maitlanda oraz Positional Release Techniques. Brian Mulligan jest nowozelandzkim fizjoterapeutą, który w latach 90-tych przedstawił nową koncepcję diagnostyczno-terapeutyczną mobilizacji stawowej połączonej z ruchem. Nowatorskie podejście jego konceptu polega m.in. na połączeniu ruchu biernego wykonywanego przez terapeutę i ruchu czynnego wykonywanego przez pacjenta. Mulligan uważa m.in, że zmiany w obrębie segmentu ruchowego (w tym stawów międzywyrostkowych) mogą powodować ograniczenia ruchu
i ból w czasie jego wykonywania. Zaburzenia w mechanice poszczególnych elementów segmentu ruchowego mogą wpływać na siebie wzajemnie, ale ich analiza powinna odbywać się wieloaspektowo w odniesieniu do całego narządu ruchu, a także innych układów .
Koncepcja Mulligana zakłada:
- całkowitą bezbolesność podczas stosowania technik mobilizacyjnych,
- funkcjonalne obciążenie powierzchni stawowych siłą grawitacji;
- łączenie ruchu biernego, mobilizacyjnego w płaszczyźnie powierzchni stawowych
z czynnym ruchem kątowym w tym samym stawie; - stosowanie docisku na końcu zakresu bezbolesnego ruchu;
- wykonanie odpowiedniej liczby powtórzeń wyżej wymienionej procedury terapeutycznej;
- polecenie „zadania domowego” dla pacjenta, polegającego na wykonywaniu indywidualnie dobranych specjalistycznych ćwiczeń.
Praktyczne zastosowanie metody Briana Mulligana daje terapeutom manualnym/fizjoterapeutom wiedzę i nowe narzędzia do pracy z pacjentami z dysfunkcjami w obrębie stawów kręgosłupa, stawów obwodowych i z chorobą krążka międzykręgowego, dolegliwościami i zawrotami głowy, chronicznymi stanami bólowymi narządu ruchu i innymi…..
Techniki terapeutyczne połączone z ruchem dają możliwość stosowania ich u pacjentów przebywających na oddziałach szpitalnych jak i leczonych w trybie ambulatoryjnym. Wyposażają pacjenta w niezbędne informacje dotyczące postępowania w okresie zaostrzenia choroby, wykonywania czynności dnia codziennego w sposób nieprowokujący wystąpienie objawów. Przygotowują do profilaktyki nawrotów choroby oraz przejęcia przez pacjenta części odpowiedzialności za proces leczenia.
Atutem koncepcji Mulligana jest bezbolesność wykonywania terapii, co zapewnia komfort
i bezpieczeństwo zarówno pacjenta jak i terapeuty oraz stosowanie pozycji obciążenia ciężarem ciała bez uzyskiwania chwilowego odciążenia, które zwykle łagodzi objawy i występuje w innych metodach manualnych. Pacjent nie jest biernie poddawany terapii, lecz aktywnie w niej uczestniczy.
W porównaniu do konwencjonalnych technik terapeutycznych mobilizacje połączone z ruchem /techniki MWM, NAG i SNAG i wiele innych/ są oryginalne i jedyne w swoim rodzaju dlatego, że są połączeniem technik ślizgowych z przedłużoną fazą docisku pod koniec zakresu ruchu, podczas gdy pacjent wykonuje ruch w kierunku bolesnego sektora. /Mulligan 1999/.
Specjalistyczna literatura światowa opisuje szereg prowadzonych badań i programów terapeutycznych wg. koncepcji B. Mulligana. Dotyczy to pacjentów z problemami zarówno w stawach obwodowych, jak i stawach kręgosłupa.
TECHNIKI
- Metoda Mulligana zawiera ponad 150 różnorodnych technik. Ich nazwy określają lokalizację oraz sposób wykonania.
Techniki stosowane na kręgosłupie szyjnym:NAGS – naturalne ślizgi oscylacyjneSNAG – mobilizacje z ruchem w odcinku szyjnym kręgosłupaSMWAM – mobilizacje stawów szyi z ruchem ramienia.Przykładowe zasady stosowania technik NAG
i odwróconych NAG:Zasady stosowania NAG:- techniki NAG stosowane na poziomie C2-C7,
- techniki odwrócone NAG – na poziomie C6-Th2/3,
- wykonywane w pozycji funkcjonalnej/siedzącej,
- ruch oscylacyjny od połowy do końca zakresu ruchu,
- stosowanie zasady płaszczyzny leczenia,
- częstotliwość 2x/1 sek,
- możliwość stosowania centralnie i bocznie
- Techniki stosowane na kręgosłupie lędźwiowym:
SNAG’s – mobilizacje z ruchem tułowiaMWLMS – mobilizacje kręgosłupa z ruchem kończyny dolnej.Sposób wykonania nie różni się od zasad stosowanych na kręgosłupie szyjnym, dodatkowo, w trakcie pierwszej wizyty obowiązuje zasada trzech powtórzeń mobilizacji, aby zapobiec nadmiernemu podrażnieniu korzeni nerwowych.W czasie terapii zaangażowany zostaje układ nerwowy oraz mechanizm torowania bezbolesnego ruchu. Bierna, bezbolesna mobilizacja stawu określonego segmentu pozwala pacjentowi na ruch, w kierunku ograniczenia lub bólu.Zwiększenie bólu świadczy o nieprawidłowym kierunku mobilizacji lub aplikacji na niewłaściwym poziomie kręgosłupa. Zasadą stosowania technik na kręgosłupie lędźwiowym jest rozpoczęcie terapii w pozycji, w jakiej występuje ból. Dla utrzymania uzyskanych efektów procedury Mulligan poleca plastrowanie stabilizacyjne, które pozwala utrwalić skorygowaną pozycję ciała i zabezpiecza pacjenta przed wykonywaniem niewłaściwego ruchu a także ćwiczenia domowe.
W gabinecie BIO-REH terapeuta po przeprowadzeniu wywiadu i badania fizjoterapeutycznego dobierze odpowiednią, indywidualną terapię, wykorzystując wskazane techniki oraz zaleci ćwiczenia do domu.